Skip to main content

ولسمشر اوباما د ملکي افغانانو وژل امضا کوي


ولسمشر اوباما د ملکي افغانانو وژل امضا کوي

حنان حبیبزی 

یادونه: دا لیکنه د 2011  کال د جون په میاشت کې په انګریزي بڼه خپره شوې وه، چې  بینوا ډاټ کام  په پښتو اړولې وه. اوس يې ما پښتو بڼه ترلاسه کړی او ستاسې مخته يې یو ځل بیا وړاندې کوم. 

که تاسې افغان یاست، ددې جرت نکوئ چې په افغانستان کې د امریکا د پوځ د ناپایه ظلمونو په اړه حقایق ولیکئ،خو دغه وخت داسې دی چې باید په ډاګه وغږیږو، ددې لپاره چې د هیواد راتلونکی په پرله پسې ډول تر برید لاندې دی.لکه څرنګه چې دامریکا په مشرۍ عسکر قصدا ماشومان او ښځې په نښه کوي، نو هلته د افغانستان د اوسني نسل لپاره هیڅ راتلونکی نشته. 

په جنوبي ولایت هلمند کې ددې اونۍ د دولس ماشومانو او دوه ښځو ډله ییزې وژنې پر خلکو ټولې نورې لارې بندې کړې، خو په زرګونو افغانان يې ولمسول چې له طالبانو سره یوځای شي یا له هغوی سره خواخوږي وښيي. ددې لپاره طالبان د نیواک په ضد په راپورته شواتلانو بدلیږي او ددوی شهرت په چټکۍ سره د هیواد په ګوټ ګوټ کې خپریږي. د امریکاپه مشرۍ بهرني ځواکونه له خپل ځان سره مرسته نکوي ، دوی د طالبانو دریځ هغه وخت لاپسې ټینګوي کله چې ملکي خلک له فضا څخه په درندو بمونو، چې په سپینو فاسفورسو او نورو کیمیاوي موادو ککړ دي وژني. 


هغه چارواکي چې دافغانانو پر کورونو د هوايی بمباریو امر ورکوي ،په حقیقت کې قصدا دهغه عدالت ، انسانیت او ازادۍ سپکاوی کوي چې اوباما يې بلا ناغه په هره وینا کې ادعا کوي. د مئ په دومه د ولسمشر اوباما وینا د عدالت ،ازادۍ او ولسواکۍ له ټکو ډکه وه ،هغه وخت چې ده د بن لادن مرګ اعلان کړ. په دغه ورځ هغه داسې وویل: ( راځئ چې په یاد وساتو چې موږ داشیان یوازې د بډاینې او قدرت له کبله نکوو ،بلکې ددې لپاره يې کوو چې موږ څوک یو ، یو ملت ، د خدای تر حکم لاندې، متحد ،د ټولو لپاره له ازادۍ او عدالت سره.)  

له بلې خوا همدغه امریکا متحد ایالات ماشومان او ښځې وژني چې د امریکا خلکو ته ازادي،ولسواکي او عدالت ډاډمن کړي. ایا متحد ایالات د عدالت ، ازادۍ او ولسواکۍ لپاره ولاړ شوی دي ، که د بیوزلو ملتونو پخلاف د ظلمونو لپاره؟ ایا امریکا بیوزلي ملتونه د زور له لارې لاندې کوي؟ ځواب يې هماغه دی چې د امریکا ولسمشر اوباما دملکي افغانانو د وژلو امر ورکوي، ځکه چې موږ هیڅ یو امریکايي نظامي قوماندان ونه لیده چې دافغان ماشومانو او ښځو د وژلو په تور محاکمې ته وړل شوی وي.

ایا امریکايی ولس هغه عدالت یا ازادي غواړي چې د ماشومانو او ښځو د وژلو په نتیجه کې رامنځته کیږي ،او د نړۍ له هیوادونو څخه د یو غریبترین هیواد دراتلونکي په بیه پریوزي؟ د بشري حقونو او د جینوا د کنوینشن له مخې د ملکي خلکو ،ماشومانو او ښځو وژل د بخښولو وړ نه دي. د همدې لپاره افغانانو دا ونشو زغملی ،او د امریکا ضد احساس په جګړه ځپلي هیواد کې مخ په پراخیدو دی.

که زه د ماشومانو او ښځو په ګډون هغه ملکي خلک وشمارم چې د امریکا په مشرۍ پوځیانو په افغانستان کې وژلي دي ،نو کله چې تاسې په دغو ظلمونو او وینه تویدنه پوهه شئ چې هغو ځواکونو ترسره کړي دي چې ادعا کوي د بشریت او ازادۍ سرتیري دي، نو تاسې به ټکان وخورئ. په دې وروستیو میاشتو کې موږ د هغه جنایت شاهدان وو چې د رولنګ سټون له خوا افشا شول، همدا راز موږ د مارچ په میاشت کې ،په مشرقي ولایت کونړ کې د نهه تنو ماشومانو د وژلو شاهدان وو. 


د بشریت پرضد دغه جنایت د افغانانو پر کورونو د ورته بریدونو د یوې لړۍ په اوږدو کې پر مخ ولاړ . دې حالت ولسمشر کرزی مجبور کړ چې پر ملکي افغانانو د امریکا په مشرۍ د بریدونو پخلاف تش په نامه وروستی ګواښ لاسلیک کړي. 

کله چې ما دهغو بریدونو په ضد د ولسمشر کرزي وینا ولوستله ، داسې مې وګڼله چې یو لاسلیک شوی فرمان په کابل کې شته چې بهرنیو عسکرو ته اجازه ورکوي چې ښځې او ماشومان ووژني، لکه څرنګه چې کرزي وویل د افغانانو پر کورونو نور بریدونه مکوئ، یانې بهرني پوځیان له مخکې لاسلیک شوی فرمان له ځانه سره لري. 

کرزی ښايی دغه ګواښ څو ځلې نور هم تکرار کړي ، خو څوک به، څه ارزښت ورکړي؟ ده یو خبري کنفرانس ته وویل: ( موږ باید په څرګنده توګه خپل پوهاوی په ډاګه کړو چې افغانستان یو متحد دی ، نه یو نیول شوی هیواد. او زموږ چلند له ناټو سره د یو متحد له دریځه دی . که د یو نیواکګر ځواک په څیر چلند کوي ،بیا نو بې له شکه افغانان پوهیږي چې څه ډول معامله ورسره وکړي.) 

هغه به ښايي هغوسیمه ییزو اوریدونکو ته خبرې کولې چې دده په حکومت هیڅ باور نلري، هغه څه چې کوم بدلون نه راولي. دافغانستان حیثیت او درنښت په وحشیانه ډول له منځه وړل شوی دی ، ځکه نو ، د طالبانو تبیلغات د خلکو پر ذهنونه په اسانۍ سره اغیز کوي . دمیکیاویلي د پنځلسمې پیړۍ نظریه لا هم په نوې پیړۍ کې له دې حالت سره مناسبه ده ، هغه يې پخپل مشهور کتاب ټولواک کې داسې ویلي دي: ( که یو څوک خپله ازادي او خپلواکي بهرنیو پوځونو پورې وتړي، دا به د باچا واکمنۍ ته د مرګ د سزا په څیر وي.) 

بې هنره مشر ، کرزی لاهم ډاډه نه دی چې دا نیواک دی ، ځکه چې د بهرنیو پوځونو په مانا نه پوهیږي چې دده هیواد يې د نظامي لوبو او وینې تویدنې پر ډګر بدل کړی دی. هلته په افغانستان کې د شورویانو د عملونو او اوس د امریکا په مشرۍ د ځواکونو د چلند په اړه چې ملکي خلکو په ضد يې کوي ،هیڅ توپیر نشته. 


د امریکا متحد ایالات یو قوي هیواد دی چې عدالت باید ترلاسه کړي، او د یرغلګرو له نظره ،افغانستان یو بیوزلی هیواد دی چې په بد ډول باید زیان ور ورسول شي،که افغانان عدالت غواړي ، بیانو ، دوی هم دېته اړتیا لري چې کافي قدرتمند شي. په اوسنۍ نړۍ کې عدالت نه ورکول کیږي، بلکې اخیستل کیږي، دفقر او بیوزلۍ له کبله افغانان ددې ارزښت نلري. زما شورویان هم په زړه دي، او اوس په افغانستان کې د امریکایانو شاهد هم یم.

له هغې ورځې چې امریکا پر افغانستان یرغل کړی ، دښځو ،ماشومانو او سړیو په ګډون لسګونو زره انسانان ووژل شول، بیوزلي لاپسې پراخه شوه ،زرګونو نور مجبور شول چې خپل کورونه او جایدادونه پریږدي او بل ځای ته ولیږدي. امریکا د سیمه ییزو جنګي جنایتکارانو قوت او ځواکمني ډیره کړه ، او عدالت په څرګند ډول رد کړل شو.  

اوس د امریکا په مشرۍ نیواک خپل لسم کال ته ننوځي، خو د وحشیانه ظلمونو قربانیانو ته هیڅکله اجازه ورنکړل شوه چې د عدالت لپاره یوه دروازه وټکوي. افغانان هیڅ نه پوهیږي چې د عدالت د ترلاسه کولو لپاره چیرته لاړشي ، بې اوازه خلک سخت حالت زغمي. هغوی چې دافغانانو پر کورونو د هوايی بمباریو امر ورکوي، دېته اړتیا لري چې فکر وکړي ،که دغه ماشومان ددوی بچیان وای،بیا څه کیدل؟ 

Comments

Popular posts from this blog

چین او روسیه: دریمه نړیواله جګړه پیلیدونکې ده

چین او روسيه : دریمه نړيواله جګړه پيلیدونکې ده لیکوال: حنان حبیبزی له هغې وروسته چې کابل له واشنګټن سره د سټراټیژیک تړون په نامه د افغانستان د ګاونډیانو د لاسوهنو د مخنیوي لپاره یو څه لاسلیک کړل، د اسلام اباد او تهران په ګډون مسکو او بیجینګ سرې اشارې احساس کړې. د حامد کرزي دغه پریکړه پر ټولو ګاونډیو هیوادونو ښه ونه لګیده، او دايي پر سیمه د امریکا د کنټرول لپاره د شرایطو چمتو کول وبلل . تیره اونۍ د مهمندو په ایجنسۍ کې پاکستاني پوځيان د ناټو د هوايي ګذار په نتیجه کې ووژل شول او دې کار اسلام اباد مجبور کړ چې د احتجاج په توګه د افغانستان په اړه د بن په کنفرانس کې ګډون ونکړي. ددې پایله به څه وي؟ هغه به له کنفرانس وروسته څرګندې شي، خو په دې مقاله کې مهمې او وروستۍ سیمه ییزې اندیښنې څیړم چې په افغانستان کې د متحدو ایالاتو د دایمي شته والي له کبله زیږیدلي دي . لانجې او شخړې په دې وروستیو میاشتو کې د هند دفاعي چارواکو پوښتنه وکړه چې شاو خوا شل زره چینايي عسکر د پاکستان تر څارنې لاندې کشمیر کې څه کوي؟ دواړو، چین او پاکستان ځانونه غلي واچول او دغې هندي پوښتنې ته يې هیڅ...

د افغانانو د غږ غبرګونکي شاعران په شخړه کې را ګیر دي

سمیع الله تړون  منبع: رویټر ،نړیوال څانګه لیکوال: حنان حبیبزی ژباړن:نثار صمد ، ۲۰۰۹/۵/۲۲ د افغانانو د غږ غبرګونکي شاعران په شخړه کې را ګیر دي روښانفکران او شاعران په افغاني ټولنه کی نفوذ کونکیً حیثیت لري . دا خو شاعران دي چی اکثرأ د عادي وګړو احساسات غبرګوي ، او د اشغال او کورنۍ جګړې په هکله د افغاني ذهنیت لویه برخه منعکسوي .  اوس اوس خو د افغانستان د غرونو او رغونو د خوشالتیا پر ځای د تازه وینو بوي راځي چې شاعران یې ورسره بوخت کړي دي . کله چې ما د یو افغان په حیث ، د هغوی مواد ولوستل ، نو د خپل هېواد حالت ټکان راکړ ، او په همدغه حالت کی مې د خپل حکومت او د نړیوالې ټولنې ناکامي ولیده . کله چی بارک اوباما تیر کال د امریکا ولسمشریزه انتخابات وګټل ، نو د روښانفکرانو په شمول ډیر افغانان په دې ګروهه شول چی د بوش د عصر په ختمېدو سره د دوی ربړې او عذابونه هم پای ته ورسېدل . خو د می د میاشتې پر ۴/۵ شپه په لویدیځ فراه ولایت کې د امریکې تر بم وریو  وروسته چې په لس ګونو  ملکي انسانان یې ووژل ، ګڼ شمیر کسانو خپله هماغه عقیده د لاسه ورکړه . ...

د فیسبوک خطر

 د ذوکربرګ د کورتۍ په استر کې د شرکت پټ سمبول د فیسبوک خطر حنان حبیبزی  د عربي هیوادونو ټونس، مصر او لیبیا رژیمونه چې  د ۲۰۱۱ کال په وروستیو کې بدلیدل ټولنیزو رسنیو  social Media    لکه فیسبوک،  ټوایټر او یوټیوب د حالاتو په اړه شیبه په شیبه نوي مالومات وړاندې کول. داد ډله ییزو رسنیو پخواني لوستونکي، اوریدونکي او لیدونکي audiences  وو چې له خپلو سیمو يې شیبه په شیبه تازه حال شریکاوو.  د ټولنیزو رسنیو( فیسبوک ) کارونکي ، هغه خلک چې یو وخت د ډله ییزو رسنیو ( ورځپاڼو، راډیوګانو، ټلویژونونو، ویبپاڼو) مصرف کونکي وو د تولید کونکو ( چمتو کونکو) په توګه راڅرګند شول.  اوس دغه خلک دېته اړتیا نلري چې خامخا دې سهارنۍ ورځپاڼه د تیرې ورځې د خبرونو لپاره ولولي، یا دې د راډیو هغه پروګرامونه واوري چې پخوا به يې له مجبورۍ اوریدل، په بله وینا هغه چټیات واوري چې د راډیو یا ټلویژون د چمتو کونکي له خوښې یا ناخوښې سره سم چمتو شوي دي. اوس د ټولنیزو رسنیو ( فیسبوک، ټوایټر او یوټیوب ) هغه کارونکی چې لاهم د ډله ییزو رسنیو ( راډیو، ټلویژ...