پوهنه رڼا ده

دځواک ناوړه کارونه، پرنالوستو ظلمونه حنان حبیبزی لنډیز کله چې لوستي او پرمختګ غوښتونکي کسان یا د پانګوالۍ ملاتړ کونکي د هیواد لپاره سیاسي یا یو اقتصادي سیسټم جوړوي، په دې ټینګار کوي چې شتمنو لوستو ته دې قدرت ولیږدول شي. د پانګوالۍ سیسټم چې پر تولیدي اوزارو ولاړ دی، ټیکنالوجي پکې د انسان او د څارویو د انرژۍ په ځای د تولید او دندو د پیدا کولو په برخه کې لومړۍ درجه ونډه لري.  ددې سیسټم له مخې د ژوند ډیرې چارې پر صنعتي تولیداتو او ټیکنالوجۍ ډډه لګوي او  خلکو ته د ژوند د سهولتونو په برابرولو او کاري دندو په پیدا کولو  کې مرسته کوي.  په کپیټالیسټي سیسټم کې چې د لوستو سرمایه لرونکو له خوا تبلیغ شوی دی، او د ژوند د شرایطو د ښه کولو اساسي لار يې بولي، قدرت د شتمنو اشخاصو، دولتي او نادولتي ټولنو لاسته لویږي چې د ګټې وټې او کنټرول د ساتلو لپاره پخپلو منځونو کې سیالي لري. ددوی ددغې پټې او ښکاره سیالۍ له کبله نالوستو خلکو ته چې د افغانستان په څیر هیواد کې اکثریت دي، سیاسي، اقتصادي، کولتوري او ټولنیز زیانونه رسیږي. دغه لوستي اشخاص د یو ځواکمن سیاسي دریځ په کارولو سره عام نالوستي

په لویه  جرګه  کې زموږ  د نه ګډون دلایل       د افغانستان د سوله ایز بدلون ټولنه افغان حکومت پتییلې ده چې د روال کال د لړم د میاشتې پ ر ۲۵ دودیزه لویه   جرګه دایره کړي ترڅو د افغانستان او امریکا ترم ی نځ د ستراتیژیک تړون په اړه بحثونه ترسره او وروسته پدې اړه حکومت ته مشوره ورکړي. ددې احتمالي تړون په موادو کې یوامتیاز چې امریکایې غواړي ترلاسه کړي ، په افغانستان کې د اوږدې مودې نظامی اډې درلودل دي . دافغانستان د سوله ایز بدلون د ټولنې مشر ښاغلي ډاکټرفاروق اعظم ته هم پدې دودیزه لویه جرګه کې د ګډون بلنه ورکړل شوېده چې په مورد کې د جرګې د چارواکو څخه مننه کوو . دافغانستان د سوله ایز بدلون ټولنې مرکزي شورا له اوږد ه بحث نه وروسته دې پایلې ته ورسید ه چې پد غه لویه جرګه کې د لاندې دلایلو له امله ګډون ونه کړ ي : لومړی – عارضي او تخنیکي دلایل 1.            په کار وه چې حکومت پر داسې مهمه مسئله د جرګې اجندا د عامه پوهاوي لپاره افغان ولس ته لږ تر لږ ه یوه میاشت دمخه رسولې وای ترڅو ملت هر اړخیز غور پرې کړی وای مګر داسې ونشوه او ملت په تیاره کې پریښودل شو.             

په افغانستان کې د امریکا دایمي اډې د جګړې د اوږدیدو نوې پلمه د افغان ژوند او درنښت ته ارزښت ورکړئ حنان حبیبزی افغانستان یو بیوزلی هیواد دی، جګړو '  داسې زیانونه ور اړولي چې د سولې پروخت د کلونو کلونو لپاره بهرنیو پانګونو ته اړتیالري.    خو  په داسې شرایطو کې چې  حکومت يې په بیساري ډول مالي سیاسي فساد کې ډوب او له کابله بهر کنټرول ونلري، مهم چارواکي يې جنګي جنایتکاران وي چې د ولس ارادو  ته ارزښت نه ورکوي،  اودولتي چارې د بهرنیو هیوادونو په مالي، پوځي او سیاسي ملاتړ چلوي، په وړاندې يې ډیریدونکې ولسي نارضایتي وي، د حکومت مشروعیت له پوښتنو سره مخامخ وي، ښکاره خبره ده چې ملي ګټې تر پښو لاندې کیږي، او شخصي ګټې یا اجنډاوې  لومړيتوب پیدا کوي.   همدا ګړۍ افغانستان له همدې ناروغۍ  څخه ځوریږي. ددولت مخالفینو (طالبانو او حکمتیاراسلامي ګوند) په پرله پسې ډول حامد کرزی مجبور کړی چې د لوړ پوړو چارواکو جنازې په عیدګاه کې نه،  په ارګ کې ترسره کړي.  د بهرنیو ځواکونو شته والی ددې سبب ګرځیدلی  چې  د کرزی اداره لا هم په کابل کې پاتې شي او دولتي چارې پرمخ بوځي، کنه نو، دد